حجت‌الاسلام محمدسعید امیری در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، با اشاره به اهمیت موضوع بصیرت در آموزه‌های سیاسی و اجتماعی امام رضا(ع)، اظهار داشت: قرآن کریم در این زمینه می‌فرماید «ان تتقوا اللَّه یجعل له فرقانا» یعنی اگر تقوا پیشه کنید، خدای متعال برای ما فرقان یعنی فارق بین حقّ و باطل، به وجود خواهد آورد. راه حقّ و باطل برای ما مشتبه نخواهد شد. و انسان در مواجهه با فتنه‌ها خواهد فهمید حق کدام است، و باطل کدام است. و این همان بصیرت است.
وی ادامه داد: در جای دیگر خداوند متعال می‌فرماید «و من یتّق اللَّه یجعل له مخرجا»؛ یعنی اگر تقوا پیشه کنید، خداوند انسان را از تنگناها خارج می‌کند و برای او فَرَج و گریزگاه به وجود می‌آورد. می‌دانیم که باتقواترین افراد ائمه معصومین(علیهم‌السلام) بودند، از این رو گفتار و عمل آن‌ها کاملاً از روی بصیرت و آگاهی بوده است. بر این اساس سیره معصومین(ع) از هر جهت برای همه ما الگو می‌باشد.
حجت‌الاسلام امیری با بیان این که بصیرت به معنی تأمل کردن و به تأمل واداشتن است، افزود: امام رضا(ع) همواره سعی می‌کردند اصحاب و یاران‌شان را به تأمل و فکر وادارند و این بیشتر در قالب مناظرات و بحث‌های علمی اتفاق می‌افتاد.
وی گفت: مناظراتی که مأمون برای تضعیف جایگاه علمی امام رضا(ع) تشکیل می‌داد فرصت مناسبی برای بصیرت افزایی و آگاهی‌سازی همه مردم بود که اثرات خوب و مثبتی به دنبال داشت. همچنین در جای جای زندگی حضرت بحث مهم بصیرت مطرح می‌شد.
محقق حوزوی با بیان این که پذیرش ولایتعهدی امام رضا(ع) مورد اعتراض برخی اصحاب بود، عنوان داشت: حضرت در بیان پاسخ به این اعتراضات، سعی داشتند با آگاهی دهی، بصیرت مردم در زمینه مسائل سیاسی و اهداف مامون از این پیشنهاد را بالا ببرند.
وی با بیان این که اقدام امام رضا(ع) در پذیرش ولایتعهدی مامون در راستای بصیرت دهی به جامعه بود، یادآور شد: امام با این حرکت به ما یاد دادند تا در مورد هر چیزی؛ چه حق، و چه باطل با استناد به ظواهر قضاوت نکنیم. و سعی کنیم دیگر ابعاد مسئله را بررسی نموده و بدون اطلاع از اصل ماجرا به قضاوت ننشینیم.
این کارشناس دینی ادامه داد: اگر فردی فاقد بصیرت لازم باشد اقدام امام رضا(ع) در پذیرش ولایتعهدی مامون را چگونه خواهد فهمید؟ جز این است که خواهد گفت امام رضا(ع) با دستگاه طاغوت تعامل کرده است؟ در حالی که اصل ماجرا به گونه دیگر است و امام رضا(ع) بالاجبار این پیشنهاد را پذیرفت. و امام با استفاده از تریبون و فرصتی که به سبب این موقعیت پیدا کرده بود از هر اقدامی در جهت آگاهی‌سازی و بصیرت مردم به کار می‌گرفت.
حجت‌الاسلام امیری در پایان با بیان این که مقابله امام با فرقه واقفیه نیز مبتنی بر اگاهی‌سازی مردم بود، اظهار داشت: امام با بیان این عبارت معروف «کلمه لا اله الا الله حصنی فمن قالها دخل حصنی و من دخل حصنی امن من عذابی؛ کلمه توحید (لا اله الا الله) دژ و حصار محکم من است. هر کس آن را بگوید، داخل حصار من شده و هر کس داخل قلعه و حصار من شود، از عذاب من در امان است». سپس امام رضا(ع) فرمود «بشرطها و انا من شروطها». و امام با این بیان مردم را با اصل توحید و ولایت آشنا ساخت و با بصیرت دهی به مردم توطئه‌های واقفیه را خنثی نموده و امام جواد(ع) را به عنوان جانشین بعد از خود معرفی فرمودند. 313/42
